Noren hamsteren jodiumtabletten na havenaanloop van een Amerikaanse nucleaire onderzeeër

Het aanmeren van de Amerikaanse NAVO-kernonderzeeër, USS New Mexico, in de civiele haven van Tromsø, leidde tot protesten van de plaatselijke bevolking en politici van de oppositie. Zij vinden dat Noorwegen zich door deze praktijken laat meeslepen in de strijd van de supermachten.

Ondanks de brede weerstand van de bevolking en de milieurisico’s, werd de Arctische stad Tromø aangewezen om de kernonderzeeër te ontvangen. Dit wordt grotendeels gezien als het zoveelste teken van escalatie in het noorden, waar onderscheppingen door straaljagers en militaire oefeningen steeds gebruikelijker zijn geworden.

Het gebeuren leidde tegelijkertijd tot een explosief stijgende vraag naar jodiumtabletten en tot rijen en wachtlijsten bij apotheken, waar de tabletten al snel uitverkocht raakten. “We waren niet voorbereid op die vraag”, zei algemeen directeur Hans Petter Leer van de apotheek tegen omroep NRK. “Ik ben verrast door de reactie van de bevolking.”

De vraag explodeerde nadat de gemeente Tromsø informatie naar ouders met kinderen op de kleuterschool en school had gestuurd dat men thuis jodiumtabletten moet hebben. Bovendien zijn alle scholen en kleuterscholen verplicht jodiumtabletten op voorraad te houden, voor het geval zich een ongeluk voordoet. Jodium wordt aanbevolen voor kinderen onder de 18, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, maar ook voor mensen tot 40 jaar.

Het hoofd van het oudercomité van de school in Tromsdalen, Guro Lægreid, betoogde dat de tabletten al jaren geleden uitgedeeld hadden moeten worden. “Er had al lang geleden een ongeluk kunnen gebeuren en dat hoeft niets met een kernonderzeeër te maken te hebben, dat kan ook op een andere wijze gebeuren.” Hoofdarts in de gemeente Tromsø, Trond Brattland, zei dat de distributie van de tabletten vertraging had opgelopen door de COVID-19 pandemie.

De gemeente Tromsø gaf toe dat zij moeite had haar rampenplan, waarin de tabletten waren opgenomen, af te ronden na de eerste oproep. “We zijn er in de coördinatievergaderingen duidelijk over geweest dat we niet genoeg tijd hebben gehad om jodiumtabletten uit te delen”, zei noodhulpadviseur Leikny Bakke Lie. “De oproep kwam vrij abrupt.”