“Overheid offert 520.000 levensjaren!” blijkt uit WOB verzoek EZK van oud CBS directeur

Vanaf maart vorig jaar is iedereen bang gemaakt en speelden de emoties rond corona een hele grote rol tijdens de gesprekken in de media en bij de beleidsvorming van het ministerie van VWS en EZK. Iedereen is bang gemaakt door de beelden. Deze uitingen van emoties hebben het beleid in de weg gestaan. Als je een beslissing neemt, dan dien je over de emoties heen te kijken. Wanneer de besluiten op emoties gebaseerd zijn, dan ben je misschien wel bezig met redden, maar ondertussen worden andere zaken erger gemaakt.

Oud CBS directeur Ir. Jan van der Zanden diende in september 2020 een WOB verzoek in bij het Ministerie van Economische Zaken & Klimaat om inzicht te krijgen in de kosten/baten analyse van de overheid t.a.v. de lockdown in maart van dat jaar. Ir. Jan van der Zanden is een echte statisticus en cijferman en benadert de zaken graag rationeel en denkt daarom voornamelijk in qaly’s. 8 juni 2021 ontving hij de stukken en de data waren ronduit schokkend want daaruit bleek dat de ambtenaren een lockdown ontraadden, aangezien er per saldo 520.000 gezonde levensjaren (qaly’s) verloren zouden gaan.

Een qaly is een afkorting van “Quality-Adjusted Life Year”, een naar kwaliteit gewogen levensjaar. Dit wordt gebruikt om de kosten-effectiviteit van bepaalde interventies in te schatten. 1 qaly staat voor een 100% gezond levensjaar en is als rekeneenheid de normering in Nederland.

Qaly’s zijn ook de meest objectieve rekeneenheid om termen als “nevenschade” en “disproportionaliteit” enige waarde, context en inhoud te geven omdat het anders alleen sentimentele woorden blijven. Het is belangrijk dat een goede afweging kan worden gemaakt qua kosten en baten in de zin van levenskwaliteit.

De schade in gezondheid bleek uit het opgevraagde rapport 6x zo hoog als wat met de intelligente lockdown gered zou kunnen worden:

De gezondheidswinst was 100.000 qaly’s

Verlies / schade door uitstel van zorg bedraagt 500.000 qaly’s.

Sociale gezondheid kostte 120.000 qaly’s

Dus gebaseerd op deze gegevens van de rekenkamer kun je stellen dat er 100.000 levensjaren zijn gewonnen, terwijl 620.000 levensjaren zijn weggegooid door de maatregelen.

Hier komt dan de enorme economische schade nog bij.

Toenmalige minister van EZK Eric Wiebes heeft de documenten gezien – blijkt uit de interne stukken – en heeft dus kennis gehad van de pijnlijke feiten en dan rijst natuurlijk de vraag wat is er met deze kennis gedaan? Heeft Wiebes deze informatie overgebracht aan de kamer? Wist Mark Rutte ervan? En waarom is de koers niet bijgesteld nadat deze informatie voorhanden was?

Tijdens de uitzending is ook een fragment te zien waarin psychiater en filosoof Damiaan Denys de term “sentimenteel individualisme” uitlegt aan o.a. SP fractievoorzitter Lillian Marijnissen, die dichtbij de Brabantse corona brandhaard in Uden woont. Zij is een duidelijk voorbeeld van een politicus die vanuit de emotie de crisis benadert. Hierbij ontbreekt het “oog hebben voor het grotere geheel”. Exemplarisch voor Rule of Rescue-gedrag.

Zie hier het hele gesprek –  met duidelijke uitleg en fragmenten tussendoor – van Flavio Pasquino met Ir. Jan van der Zanden: